پیامبر عزیز خدا صلی الله علیه و آله و سلم می فرمایند:
یکی از حقوقی که فرزند دارد این است که نام نیکو و زیبا برای او انتخاب شود.(1)

امام صادق علیه السلام می فرمایند:
اگر نام دختر را «فاطمه» گذاشتی، به او حرف بد نزن و وی را نفرین نکن و او را کتک نزن.(2)

اما کاظم علیه السلام می فرمایند:
در خانه ای که نام «فاطمه» باشد، سختی و تنگدستی وارد نمی شود.(3)

با نام تو دل چه با صفا می گردد
با مهر تو دل زغم رها می گردد
باشی تو کلید راز هستی، زهرا
با نام تو قفل بسته وا می گردد

نامهای زهرایی
 

چهل نام و لقب مربوط به حضرت زهرا علیهاالسلام که از آیات، روایات، زیارات وادعیه برگرفته شده اند و شایسته و نیکوست که در نامگذاری دختران از آنها استفاده شود، به ترتیب حروف الفبا عبارتند از:

ادامه »

برای داشتن ارتباطی دوستانه با فرزند دختر، سعی کنید حتی وقتی از اشتباهاتش با شما حرف می زند مانند یک دوست که به اشتباهات دوستش گوش می دهد رفتار کنید. گاهی بخندید ،گاهی به شوخی مسخره کنید و … اما فورا با تحقیر و سرزنش راه رابرای ادامه این دوستی نبندید.

***هیچ گاه هیچ دختر یا پسری نباید به خاطر جنسیتش تحقیر یا تشویق شود. باید به جنسیت فرزندانمان نگاهی منطقی و طبیعی داشته باشیم. توجه داشته باشیم طوری رفتار نکنیم تا دخترها از جنسیت خود بیزار شوند. اگر چنین ذهنیتی در اندیشه و باور خودمان وجود داشته باشد خطر انتقال آن به دخترمان بسیار بیشتر خواهد بود. 

اگر فرزند پسر ما بزرگتر از فرزند دخترمان باشد احتمال این نوع آسیب دیدگی برای دختران نیز وجود دارد. لذا باید مواظب باشیم پسر بر دختر تسلط پیدا نکند و او را آزار ندهد. تربیت هر کدام از فرزدان، مستقلا بر عهده پدر و مادر است و فرزندان بزرگتر حق ندارند اختیار کوچکترها را به دست گیرند. زیرا هیچ گاه محبت و رافت والدین را نسبت به خواهر یا برادر کوچکتر خود نخواهند داشت و باعث آزار ها و تحقیرهای روانی کوچکترها می شوند.

این صدمات در صورتی که دختر از پسر کوچکتر باشد بسیار بیشتر است. هم موجب بیزاری او از جنیست خودش و هم موجب بدبینی وی به جنس مخالف و بدرفتاری او در آینده با همسرش خواهد شد.

***به پرورش استعدادهای دخترانه در وجود دخترمان بیشتر بها بدهیم. مثلا مهارتهایی که بعدا در زندگی یک زن بیشتر مورد نیاز است را مورد توجه قرار دهیم. البته اگر در مقابل این چیزها مقاومت نشان دهند، باید از تحمیل و اصرار پرهیز کرد. ولی به صورت غیرمستقیم خوب است که به تبلیغ اینگونه مهارتها بپردازیم .مثلا دخترها را برای بازدید نمایشگاههایی که سفره آرایی، صنایع دستی و …  دارد بیشتر ببرید.

ادامه »

دختر به عنوان یک فرد در جامعه که دارای حق انسانی است مراحل رشد سه‌گانه کودکی، نوجوانی و جوانی را طی می‌کند، و با توجه به ویژگی‌ها و خصوصیات خاصی که دارد از پسر متمایز می‌شود، با توجه به تفاوت‌هایی که نسبت به پسر دارد تحت شرایط متفاوتی پرورش می‌یابد این سری که از نظر جسمی، روحی و عاطفی، خداوند بنابر حکمت در دختران قرار داده در دوره نوجوانی به حداکثر می‌رسد.

وظیفه والدین در تربیت دختران با توجه به ویژگی‌ها وخصوصیات شخصیتی دختر تعریف می‌شود و والدین موظفند با شناخت کامل ویژگی‌های مراحل رشد دختر را به دست آورند و لازم است که شیوه برخورد با روشهای ترتبیتی متناسب با آنها اعمال شود. اما این ویژگی‌ها در مراحل سه‌گانه رشد چیست و چگونه این روشها را باید در تربیت دختر در نظر بگیرند و چه اهداف و ایده‌آل‌هایی از این روشها مد نظر اسلام است که با اتخاذ به این روشها می‌توان به آن دست یافت.

تربیت به معنای سازندگی و پرورش شخصیت و آداب و اخلاق را به کسی آموختن می‌باشد. با تربیت می‌توان افراد را به نحو دلخواه ساخت. در نتیجه اجتماعی را متحول کرد.

نظریه تربیتی اسلام، مجموعه‌ای هم‌آهنگ و یکنواخت از اصول و قواعد و مفاهیم تربیت است که برگرفته از قرآن و سنت شیرین می‌باشد. که خود بنا و ساختمان تربیت سالم، بر آن استوار می‌باشد. بنابراین می‌توان گفت : تجربه‌هایی از تجارب بشری مادامی که با عقاید اسلام و احکام قرآن معارض نباشد قابل استفاده در زندگی می‌باشد.

با توجه به اهداف تربیتی اسلام و چگونگی تبین آن اهداف در محیط خانواده و با توجه به سطح درک والدین از فرزندان به ویژه دختران و تفاوت بین آنها و با توجه به سن و مقتضای شخصیت فرزند، والدین می‌توانند از طریق محبت، عاطفه و به شیوه ارتباط کلامی و با اخلاق نیکو و به طور مستقیم با یک نظام و ساختار منطقی، با امر تربیت دختران همت گمارند، چرا که بهترین دوره ادب‌پذیری دوره کودکی می‌باشد، که ضرورت تربیت فرزند را در پی دارد.

ادامه »

فرزند در نگاه دين، هديه اي از سوي خداوند به شمار مي آيد. پسر در اين نگاه، نعمت و دختر، نيکي و رحمت است. امام صادق (ع) در اين باره مي فرمايد: « البنون نعيم و البنات حسنات و الله يسال عن النعيم و يثيب علي الحسنات؛ پسران نعمتند و دختران حسنه و نيکي و خداوند از نعمت ها مي پرسد ولي بر نيکي ها پاداش مي دهد»؛ (1)

آموزه هاي ديني تلاش دارند تا همگان را به ارزشمندي دختران آگاه سازند و با سم زدايي از گمان هاي خرافي به جا مانده از جاهليت، امنتي رواني بيشتري را براي بالندگي دختران فراهم آورند. با نظري به سخنان معصومين به چنين ديدگاهي نزديک تر مي شويم.

مهر ويژه 

پيامبر اعظم (ص) در سخني، مهرباني ويژه خداوند به دختران را چنين گزارش مي کند: «ان الله تبارک و تعالي علي الاناث اراف منه علي الذکور و ما من رجل يدخل فرحه علي امراه بينه و بينها حرمه الا فرحه الله تعالي يوم القيامه؛ خداوند بر دختران، مهربان تر از پسران است و هر کسي بانويي از محارم خود را شاد کند، روز قيامت از سوي خداوند شاد مي شود.»(2)

بر اين اساس، وجود دختر در خانه و سرپرستي آنان، توفيقي معنوي است که در اختيار والدين و سرپرستان قرار مي گيرد.
در خاطره اي ديگر از حضرت مي خوانيم: « بشر النبي ص بابنه فنظر في وجوه اصحابه فراي الکراهه فيهم فقال ما لکم ريحانه اشمها و رزقها علي الله عز و جل و کان ابا بنات؛ به پيامبر خدا (ص) بشارت تولد دختري دادند. حضرت با نگاهي به چهره اصحاب دريافت که آنها از اين خبر ناخرسندند. از اين رو فرمود: شما را چه شده؟ گلي به من داده شده که او را مي بويم و روزي اش بر عهده خداوند متعال است. حضرت پدر چند دختر بودند».(3)

در دعايي از حضرت براي پدر دختران چنين آمده است: « رحم الله ابا البنات. البنات مبارکات محببات و البنون مبشرات و هن الباقيات الصالحات؛ مهر ويژه خداوند بر پدر دختران باد. دختران مبارک و دوست داشتني اند و پسران بشارت دهندگانند و دختران باقيات صالحات اند.» (4)
ايشان بر اين بشارت خود افزودند: « من عال ابنتين او ثلاثاً کان معي في الجنه؛ هر کس سرپرستي دو يا سه دختر را داشته باشد، با من در بهشت خواهد بود» (5) و اينکه «من کان له ابنه فالله في عونه و نصرته و برکته و مغفرته؛ هر که را دختري است، خداوند ياري دهنده او، برکت بخش به او و آمرزنده او خواهد بود».(6)

امام صادق(ع) نيز در اين باره مي فرمايد: « من عال ابنتين… حجبتاه من النار؛ آنکه سر پرستي دو دختر… را عهده دار شود، اين کار او را از آتش و عذاب باز خواهد داشت.»(7)

ادامه »

فرزند در نگاه دين، هديه اي از سوي خداوند به شمار مي آيد. و از این هدیه با تعابیری مختلفی در روایات یاد شده است. از جمله پسر، نعمت و دختر، نيکي و رحمت است.

در روایاتی از جمله روایات ذیل می خوانیم:

«عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (ع) قَالَ: الْبَنَاتُ حَسَنَاتٌ وَ الْبَنُونَ نِعْمَةٌ فَإِنَّمَا یُثَابُ عَلَى الْحَسَنَاتِ وَ یُسْأَلُ عَنِ النِّعْمَةِ؛ از امام صادق(ع) نقل شده است: دختران، حسنه‏‌اند و پسران نعمت و (روز قیامت) براى حسنه پاداش داده می‌شود و از نعمت سؤال خواهد شد.» (کلینی‌، محمد بن یعقوب، کافی، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج ‏6، ص 6، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ چهارم، 1407ق)

«عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (ع) قَالَ: الْبَنُونَ نَعِیمٌ وَ الْبَنَاتُ حَسَنَاتٌ وَ اللَّهُ یَسْأَلُ عَنِ النَّعِیمِ وَ یُثِیبُ عَلَى الْحَسَنَاتِ؛ از امام صادق(ع) نقل شده است: پسران نعمت‌اند و دختران حسنه و خداوند از نعمت سؤال می‌کند و بر حسنات پاداش می‌دهد.» ( همان، ص 7)
«الْبَنَاتُ حَسَنَاتٌ‏ وَ الْبَنُونَ‏ نِعَمٌ فَالْحَسَنَاتُ تُثَابُ عَلَیْهِنَّ وَ النِّعْمَةُ تُسْأَلُ عَنْهَا؛ امام صادق(ع): دختران، حسنه‏‌اند و پسران نعمت، براى حسنه پاداش خواهد بود و از نعمت سؤال خواهد شد.» ( ابن شعبه حرانی، حسن بن علی، تحف العقول عن آل الرسول صلی الله علیه و آله، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، النص، ص 382، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چاپ دوم، 1404ق)

آنچه در مورد این روایات می‌توان گفت، این است که: این تعابیر با توجه به شرایط زمانی‌ای که دختران دارای چندان جایگاهی در میان اعراب، به ویژه اعراب جاهلی نبودند صادر شده است، تا به آنها اعلام کند دختران، هدیه الهی هستند و با آنها متناسب با شأن آنان برخورد کنید؛ و خداوند در قبال آنها فقط پاداش می‌دهد، اما پسران نعمت‌اند که باید نسبت به آن پاسخ‌گو باشید.

ادامه »