شب یلدا از دیدگاه آیت الله جوادی آملی در کتاب مفاتیح الحیات

 ایرانیان از قدیم الایام به دلیل عقاید فرهنگی ویژه ای که داشته اند، مناسبت ها و مراسماتی را نیز داشته اند که در جای خود مورد توجه وعنایت است. یکی از این آداب و رسوم، شب یلداست. شبی که طولانی ترین شب سال محسوب می شود و مانند خیلی از آداب و رسوم دیگر،  می تواند جنبه های مثبتی داشته باشد.

آیت الله جوادی آملی در کتابی - که چاپ بالایش در این سالها، نشانگر فرهنگ غنی اسلامی مردم کشورمان و علاقه آنها به سبک زندگی اسلامی بوده است- درباره شب یلدا نیز سخن به میان آورده است. مبحثی که شاید عده ای از روی کوته فکری سعی در از بین بردن کلیات آن داشته اند.در این کتاب ارزشمند و پر فروش کشور درباره شب یلدا اینگونه آمده است:

“این واژه ، سریانی و به معنای «میلاد» است و چون شب یلدا را با تولد حضرت مسیح (ص) تطبیق می کردند آن را به این نام خواندند.چون ایرانیان این شب را شب تولد (میترا) مهر می دانستند آن را با تلفظ سریانی اش پذیرفتند و در واقع یلدا را با (noel)  اروپایی که در 25 دسامبر تثبیت شده، معادل است، بنابراین نوئل اروپایی همان شب یلدا یا شب چله ایرانی است.(دهخدا)
 
از سنت های شب یلدا ،شب نشینی و دید و بازدید و صله رحم است، چنان که بهره گیری علمی از فرصت آن با طرح مسایل علمی و تاریخی ، خواندن اشعار به ویژه شعر حافظ و تفال به اشعار حافظ و … سنت دیگر آن است. مناسب است مومنان در چنین فرصت هایی با زوایای زندگی و سیره معصومان (ع) در جهت رشد و کمال علمی و معنوی آشنا شوند.”

لازم به ذکر است کتاب مفاتیح الحیات، کتابی غنی است که پر فروش شدن آن در این سالهای اخیر خشم رسانه های غربی را در پی داشته است و با تبلیغات گسترده سعی در بی ارزش نشان دادن محتوا و نویسنده آن بر آمده اند که همین امر مهر تأییدی بر محتوا و موفقیت آن در خانواده های مذهبی ایرانی بوده است.

منبع:فرهنگ نیوز

حجت‌الاسلام پناهیان:

همۀ خوبی‌ها بدون «زیرپا گذاشتن نفس» سرانجام از دست می‌روند!/ چه شد که در کربلا عد‌ه‌ای نمازخوان بدترین جنایت تاریخ بشر را انجام دادند؟!/ اگر یک مذهبی مبارزه با نفس نکند، ممکن است جنایت‌هایی بکند که از کفار هم برنمی‌آید / مبارزه با نفس برای این است که کسانی مثل تروریست‌های سوریه درست نشوند

علیرضا پناهیان: چرا قابیل که اهل عبادت بود یک‌باره دست به جنایت زد؟! چرا اولین جنگ بشریت بین دو خداپرست بود؟ چه شد که در کربلا عد‌ه‌ای نمازخوان بدترین جنایت تاریخ بشر را انجام دادند؟!.. همۀ خوبی‌ها بدون «زیرپا گذاشتن نفس» سرانجام از دست می‌روند! اگر مبارزه با هوای نفس نکنیم، ممکن است تمام مهربانی‌ها و خوبی‌های ما در خدمت هوای نفس ما قرار گیرد؛ در واقع «نفس امارۀ بالسوء» سوار ماست و دارد از همۀ خوبی‌های ما به نفع خودش استفاده می‌کند … دشمن تو بدی‌های تو نیست! دشمن تو رفتارهای بدِ تو هم نیست، دشمن تو نفس تو است! همان نفسی که برخی اوقات از تو کارهای خوب می‌خواهد، و با همان کارهای خوب تو را به جهنم می‌برد! همانطور که 6000 سال عبادتِ ابلیس، او را از جهنم نجات نداد. لذا انسانی که وجوه مثبت و خوبی‌هایی دارد، اگر نفس خود را زیر پا نگذاشته باشد، خوبی‌ها و زیبایی‌هایش سرانجام تبدیل به بدی و زشتی خواهند شد.

اینکه نفس را دشمن تلقی کنیم، کار دشواری است و نیاز به تلقین دارد/ متاسفانه ابلیس و هوای نفس ما ادارۀ تلقین ما را به عهده گرفته‌اند
در جلسه قبل عرض شد که بعد از آگاهی از ضرورت مبارزه با نفس، قدم اول این است که نفس خود را دشمنِ خودمان تلقی کنیم و از نفس خود نفرت داشته باشیم. یعنی نگرش ما به نفس باید نگرشی باشد که نسبت به «بدترین دشمن» خود داریم. اینکه نفس را دشمن تلقی کنیم، کار بسیار دشواری است و نیاز به تلقین، تفکر و تأمل دارد و با اکتفا کردن به آگاهی حل نمی‌شود. حضرت امام(ره) در خصوص اهمیت و نقش تلقین در رشد معنوی تاکیدهای ویژه‌ای داشتند. (… و بعضیها خیال می‏کنند که این تکرار چرا؟ و حال آنکه لازم است. یکی از چیزهایی که برای ساختن انسان مفید است تلقین است. انسان خودش هم اگر بخواهد ساخته بشود، باید آن مسائلی که مربوط به ساختن خودش است تلقین کند به خودش، تکرار کند. یک مطلبی که تأثیر در نفس انسان باید بکند، با تلقینات و تکرارها بیشتر در نفس انسان نقش پیدا می‏کند» صحیفه امام، ج‏13، ص: 397)

انسان باید خودش قدرت تلقین کردن به خود را داشته باشد و وقتی را برای تلقین به نفس قرار دهد. ولی متأسفانه زندگی روزمره ما این‌گونه شده است که تلقین‌ها را دیگران برای ما انجام می‌دهند و رسانه‌ها، فیلم‌ها و سخنان اطرافیان عواملی هستند که موجب تلقین از بیرون می‌شوند.

اگر هم خودمان چیزی را به خودمان تلقین می‌کنیم غالباً سخنان منفی و ناشکرانه و غیرخداپسندانه، حسادت‌ها، حسرت از گذشته و نگرانی بی‌جا از آینده است. همه‌اش تلقین منفی است، و خبر چندانی از تلقین مثبت نیست. این یعنی ابلیس و هوای نفسِ ما ادارۀ تلقین ما را به عهده گرفته‌اند. باید یک مدتی تلقین کردن به خود را به عهده بگیریم و امور خوب را به خود تلقین کنیم و وقتی از عهدۀ تلقین به خود برآمدیم، در رأس امور، این را به خودمان تلقین کنیم که «بدترین دشمن ما نفس ماست و باید با او مبارزه کنیم.»

«دشمنی با نفس» همۀ خوبی‌ها را می‌آورد/ همۀ خوبی ها و زیبایی‌ها بدون «زیرپا گذاشتن نفس»، سرانجام از دست می‌روند!

ادامه »

چند نصیحت اخلاقی از علامه حسن زاده آملی

خودشناسی سودمندترین خود شناسایی ها است؛ کسی که نفس خود را نشناسد آن را مهمل می گذارد.

برخی از سخنان اخلاقی علامه حسن زاده آملی را در زمینه نماز شب، دست گیری دیگران و شناخت نفس جمع آوری کرده است که تقدیم خوانندگان می شود.

خلوت شب را از دست مده و به حقیقت بگو الهی آمدم تا کامروا گردی، سخن و خوراک و خواب باید به قدر ضرورت باشد «کلوا واشربوا و لاتسرفوا» با عهد الله که قرآن مجید است هر روز تجدید عهد کن. صمیمانه دست توسل به دامان پیغمبر و آلش دراز کن که آن خوبان خدا وسایط فیض اند «اللهم صل علی محمد و آل محمد»

نمی گویم مقدس نباش ولی مقدس عاقل باشد. بسی مباش که سخریه این و آن می شوی. فرزانه باش خویشتن را تفویض به حق کن و او را وکیل بگیر که تواناتر و داناتر و با وفاتر و مهربان تر و پاینده تر از او نخواهی یافت «حسبنا الله نعم الوکیل»

سوره مبارکه اخلاص را بر زبان داشته باش و با خلق خدا مهربان باش. از سخنان ناهنجار اگر چه به مزاح باشد بر حذر باش. خلاف مگو اگر چه به مطایبت باشد. از قسم خوردن اگر چه به راست باشد احتراز کن.

چو ایستاده ای افتاده گیر. تا می توانی نماز را در وقت به جا آور. تجارتت را مغتنم بشمار که انسان بیکار از دنیا و آخرت از هر دو می ماند. داد وستد مانع بندگی نیست رجال لاتلهیهم تجاره و لابیع.

در شگفتم از کسی که گمشده خود را می جوید و خودش را گم کرده و نمی جوید. در شگفتم از کسی که جاهل به خود است چگونه می خواهد عارف به ربش شود غایت معرفت این است که آدمی خود را بشناسد؛ کسی که از خود آگاهی ندارد چگونه از دیگری آگاهی می یابد.

خودشناسی سودمندترین خود شناسایی ها است؛ کسی که نفس خود را نشناسد آن را مهمل می گذارد. هرکس نفس خود را شناخت با آن مجاهده می کند و هرکس خود را شناخت پروردگارش را شناخت.

منبع: خبرگزاری رسا

«هر روز سعی کنید یک حدیث از کتاب جهاد_با_نفس را مطالعه کنید و سعی نمایید به آن عمل کنید؛ بعد از یک سال خواهید دید که حتماً عوض شده‌اید؛ مانند دارویی که انسان مصرف کند و بعد از مدتی احساس بهبودی می‌کند».

سُأل أَبِوعَبْدِ اللَّهِ علیه‌السلام: مَا الْعَقْلُ قَالَ مَا عُبِدَ بِهِ الرَّحْمَنُ وَ اكْتُسِبَ بِهِ الْجِنَانُ قَالَ قُلْتُ: فَالَّذِي كَانَ فِي مُعَاوِيَةَ قَالَ تِلْكَ النَّكْرَاءُ تِلْكَ الشَّيْطَنَةُ وَ هِيَ شَبِيهَةٌ بِالْعَقْلِ وَ لَيْسَتْ بِالْعَقْلِ.

از امام صادق علیه‌السلام سؤال شد: عقل چیست؟ حضرت فرمود: عقل چیزی است که به‌واسطه آن، خدای رحمان عبادت شود، و بهشت‏ها به آن کسب گردد. سؤال‌کننده گفت: پس آنچه در معاویه بود چیست؟ فرمود: آن، حیله و شیطنت بود. به عقل شباهت داشت، ولی عقل نبود.
(وسائل‌الشیعه، ج۱۵، ص۲۰۵)

منبع:
مرکز تنظیم و نشر آثار آیت‌الله بهجت قدس‌سره

جشن عروسی، مراسم مقدس و مبارکی است و از دریچه دین و عقل نیز که به آن بنگریم لزوم برگزاری آن را تایید خواهیم کرد. عروسی حضرت زهرا سلام الله علیه  خود نشانه ای بر اهمیت برپایی این مراسم دارد. اما برپایی چنین مراسمی الزاما به معنی امروزی ان نیست.

جشن عروسی مراسم گرامیداشت پیوند جوانان

مراسم ازدواج نباید چنان مخفیانه و بی سر و صدا باشد که دیگران از آن مطلع نشوند مثل ازدواج‌های زیرزمینی که رنگ و بویی از ازدواج و تشکیل خانوده ندارد که خود این بابی برای تقلب و بهم زدن زندگی باز می کند. مراسم عروسی باید برگزار شود تا پیوند جوانان استحکام و ثبوت بهتری پیدا کند و احساس مسئولیت بیشتری نیز ایجاد نماید. علاوه بر آن، مراسم عروسی، برای گرامیداشت یک ازدواج و تبلیغ ازدواج در جامعه لازم است. اما همه این فواید برای وقتی است که مراسم به آسانی برگزار شود. وقتی مراسم پرخرج و سخت می شود همه این نقاط مثبت، تبدیل به نقاط منفی خواهد شد. 

ازدواج های سخت

وقتی برپایی یک روز مراسم عروسی، چندین روز و بلکه چند ماه، دغدغه و زحمت دارد و هزینه زیادی می برد، به همان اندازه

اگر قرار باشد هزینه یک روز مراسم عروسی مدتها، بر روی زندگی زوجین جوان سایه بیندازد و بار گران آن تا مدتها بر دوششان سنگینی کند، شومی مراسم عروسی چندین برابر خواهد شد

 موجب نگرانی و فرار  جوانان از ازدواج مخصوصا ازدواج بهنگام می شود و حداقل ضرررش این است که سن ازدواج را بالا می برد. حتی اگر بعضی جوانان به راحتی می توانند از عهده هزینه های عروسی های کذایی برآیند باز هم پسندیده نیست این  کار را بکنند. چرا که با اجرای مراسم پرهزینه، یک قدم در جهت سخت تر شدن عروسی دیگر جوانان برداشته اند. هر چه سنت¬های دست و پاگیر بیشتر و تجملات عروسی اضافه تر می شود، از تعداد مراسم عروسی کاسته شده و اضطر اب جوانان برای ازدواج بیشتر می شود. 

ادامه »