بسمِ اللهِ الرَّحمنِ الرَّحیم

وَ قَالَ [عليه السلام]
و درود خدا بر او ، فرمود:

مَنْ نَظَرَ فِى عَيْبِ نَفْسِهِ اشْتَغَلَ عَنْ عَيْبِ غَيْرِهِ

آن كس كه در عيب خود بنگرد از عيب جويى ديگران باز ماند،

وَ مَنْ رَضِيَ بِرِزْقِ اللَّهِ لَمْ يَحْزَنْ عَلَى مَا فَاتَهُ

و كسى كه به روزى خدا خشنود باشد بر آنچه از دست رود اندوهگين نباشد،

وَ مَنْ سَلَّ سَيْفَ الْبَغْيِ قُتِلَ بِهِ

و كسى كه شمشير ستم بر كشد با آن كشته شود

وَ مَنْ كَابَدَ الْأُمُورَ عَطِبَ

و آن كس كه در كارها خود را به رنج اندازد خود را هلاك سازد ،

وَ مَنِ اقْتَحَمَ اللُّجَجَ غَرِقَ

و هر كس خود را در گردابهاى بلا افكند غرق گردد،

وَ مَنْ دَخَلَ مَدَاخِلَ السُّوءِ اتُّهِمَ

و هر كس به جاهاى بدنام قدم گذاشت متهم گرديد.

وَ مَنْ كَثُرَ كَلَامُهُ كَثُرَ خَطَؤُهُ

و كسى كه زياد سخن مى گويد: زياد هم اشتباه دارد،

وَ مَنْ كَثُرَ خَطَؤُهُ قَلَّ حَيَاؤُهُ

و هر كس كه بسيار اشتباه كرد، شرم وحياء او اندك است ،

وَ مَنْ قَلَّ حَيَاؤُهُ قَلَّ وَرَعُهُ

و آن كه شرم او اندك ، پرهيزكارى او نيز اندك خواهد بود،

وَ مَنْ قَلَّ وَرَعُهُ مَاتَ قَلْبُهُ

و كسى كه پرهيزكارى او اندك است دلش مرده،

وَ مَنْ مَاتَ قَلْبُهُ دَخَلَ النَّارَ

و ان كه دلش مرده باشد، در آتش جهنم سقوط خواهد كرد.

وَ مَنْ نَظَرَ فِى عُيُوبِ النَّاسِ فَأَنْكَرَهَا

و آن كس كه زشتى هاى مردم را بنگرد، و آن را زشت بشمارد

ثُمَّ رَضِيَهَا لِنَفْسِهِ فَذَلِكَ الْأَحْمَقُ بِعَيْنِهِ

سپس همان زشتى ها را بپسندد( مرتكب شود)، پس او احمق واقعى است.

وَ الْقَنَاعَةُ مَالٌ لَا يَنْفَدُ

قناعت ، مالى است كه پايان نيابد،

وَ مَنْ أَكْثَرَ مِنْ ذِكْرِ الْمَوْتِ رَضِيَ مِنَ الدُّنْيَا بِالْيَسِيرِ

و آن كس كه فراوان به ياد مرگ باشد در دنيا به اندك چيزى خشنود است،

وَ مَنْ عَلِمَ أَنَّ كَلَامَهُ مِنْ عَمَلِهِ قَلَّ كَلَامُهُ إِلَّا فِيمَا يَعْنِيهِ.

و هر كس بداند كه گفتار او نيز از اعمال او به حساب مى آيد جز به ضرورت سخن نگويد.

?? نهج البلاغه/ ترجمه حکمت349

حضرت امام علی (علیه السّلام):

درباره ی کسانی که با امام (عجل الله تعالى فرجه الشریف) پیمان می بندند و بیعت می کنند، می فرمایند: امام با این شرط با آنان بیعت می کند که در امانت خیانت نکنند، پاک دامن باشند،

اهل دشنام و کلمات زشت نباشند، به ظلم و ستم خونریزی نکنند، به خانه ای هجوم نبرند، کسی را به ناحق آزار ندهند، ساده زیست باشند و بر مرکب های گران قیمت سوار نشوند، 

لباس های فاخر نپوشند، مسجدی را خراب نکنند، به یتیمان ستم نکنند، دنبال شهوت رانی نباشند، شراب ننوشند، به پیمان خود عمل کنند، ثروت و مال را احتکار نکنند … و در راه خدا به شایستگی جهاد نمایند.

منبع : الملاحم و الفتن ، ص 149

لكُلِّ مُقْبِل إِدْبَارٌ، وَمَا أَدْبَرَ كَأَنْ لَمْ يَكُنْ

 امام علی (عليه السلام) فرمود:
هر چيزى كه روى مى آورد روزى پشت خواهد كرد و چيزى كه پشت مى كند گويى هرگز نبوده است.
حکمت - 152

 مثلاً جوانى كه مى رود نيرو، قدرت، شادابى، شادمانى و نشاط و ساير آثار جوانى را با خود مى برد گويى هرگز نبوده است همچنين ساير نعمت ها ولى اعمال صالحه و كارهاى نيك و آنچه را انسان در خزائن الهى به امانت مى سپارد و به حكم «(مَا عِنْدَكُمْ يَنفَدُ وَمَا عِنْدَ اللهِ بَاق)؛ آنچه نزد شماست از ميان مى رود؛ و آنچه نزد خداست باقى مى ماند» باقى مى ماند.

نتيجه روشنى كه از اين گفتار حكيمانه مولا گرفته مى شود اين است كه نه انسان به آنچه دارد دل ببندد و نه به آنچه از دستش مى رود ناراحت شود، چرا كه اين طبيعت زندگى دنياست،

همان گونه كه قرآن مجيد نيز مى فرمايد: (لِّكَيْلاَ تَأْسَوْا عَلَى مَا فَاتَكُمْ وَلاَ تَفْرَحُوا بِمَآ آتَاكُمْ).

و طبق فرموده مولا در حكمت 439 حقيقت زهد همين است.

ظاهر اين جمله حكمت آميز ناظر به نعمت ها و مواهب الهى، ولى بعضى از شارحان نهج البلاغه آن را تعميم داده و گفته اند: نقمت ها و مشكلات و رنج ها را نيز فرا مى گيرد، زيرا آنها نيز زائل شدنى است و روزى فرا مى رسد كه انسان به كلى آن را فراموش مى كند. يوسف گرچه سال ها در زندان دور از پدر و برادران و عشيره گرفتار بود ولى هنگامى كه بر تخت عزيزى مصر تكيه زد و برادران و پدر به ديدارش آمدند همه آن ناراحتى ها را از ياد برد.

منبع: خلاصه شده از پیام امام امیرالمومنین علیه السلام./کانال تفسیر قرآن و نهج البلاغه

روایتی در خصوص عدم ضرورت رویت ظاهری امام علیه السلام:

فضَیْلِ بنِ یَسار قال: سَأَلْتُ أبا عبدِ الله علیه السلام عن قَولِ اللَّهِ تبارک و تعالى- «یَوْمَ نَدْعُوا کُلَّ أُناسٍ بِإِمامِهِمْ»
فقال:  یا فُضَیْلُ إعْرِفْ إمامَکَ فإنّک إذا عَرَفْتَ إمامَکَ لمْ یَضُرَّکَ تَقَدَّمَ هذا الأمرُ أو تَأخَّرَ و مَن عَرَفَ إمامَه ثمّ مات قبْلَ أن یَقُومَ صاحِبُ هذا الأمرِ کان بمنزلهِ مَن کانَ قاعداً فی عسکَرِهِ لا بلْ بمنزلهِ مَن قَعَدَ تحت لِوائِهِ قال و قال بعضُ أصحابِهِ بمنزِلَهِ مَنِ اسْتُشْهِدَ مع رسول اللَّه صلی الله علیه و آله.

راوی میگوید : از امام درباره آیه « یَوْمَ نَدْعُوا کُلَّ أُناسٍ بِإِمامِهِم» سوال کردم فرمودند:

ای فضیل! امام خود را بشناس اگر به او معرفت پیدا کنی تقدم یا تأخر ظهور به تو ضرری نمی رساند.

پس کسی که امامش را بشناسد و قبل از قیام حضرت بمیرد به منزله کسی است که در لشکر او حاضر است، نه بلکه در ذیل پرچم او.

فضیل گوید: برخی از اصحاب حضرت گفتند: به منزله کسی که با رسول خدا به شهادت رسیده است.

اصول کافی، ج۱، ص ۳۷۱

حضرت امام صادق (علیه السلام): مردگان خود را زيارت كنيد؛ زيرا آنها از زيارت شما خشنود مى شوند، و شما هم حاجت هاى خود را هنگام زيارت قبور پدر و مادر از خدا بخواهيد؛ زيرا خداوند بواسطه دعائى كه بر مزار آنها مى كنيد حاجات شما را برآورده مى كند.
 

 یکی از آداب خوبی که از قدیم الایام مرسوم بوده زیارت اهل قبور در روزهای پایانی سال و علی الخصوص پنج شنبه و جمعه آخرسال است. این رسم پسندیده آثار و تبعات خوبی برای ما خواهد داشت که حاضر به تحمل شلوغی و ترافیک سنگین ناشی از آن هستیم. در این نوشتار گزیده ای از این آثار ذکر میشود.

زیارت اهل قبور، سیره پیامبر (ص) و اهل بیت (ع)

·    صفوان گفت از حضرت صادق (علیه السلام) شنيدم كه فرمود: كار دائمى پيامبر خدا(صلی الله علیه و آله ) اين بود كه عصر هر پنج شنبه با عده زيادى از اصحابشان به قبرستان بقيع در مدينه مى رفتند و اهل قبور را زيارت مى كردند.1

·    كار مستمر حضرت فاطمه زهراء (علیها السلام) اين بوده كه : هر صبح شنبه به زيارت قبور شهداء مى رفت و از جمله بر مزار حمزه مى رفت و براى او طلب رحمت و مغفرت مى كرد.2

فوایدی که در زیارت اهل قبور نهفته شده

فوایدی که برای زیارت اهل قبور ذکر شده است را میتوان به سه دسته تقسیم کرد.

الف) فوایدی که ثواب زيارت را عايد صاحبان قبور مى نمايد.

·    از حضرت امام باقر (علیه السلام) در مورد زيارت اهل قبور پرسيدم . حضرت فرمودند: اگر روح مرده اى در فشار و نگرانى باشد و شما بين طلوع فجر و طلوع خورشيد او را زيارت كنيد خداوند به او وسعت مى دهد و روح مرده را از نگرانى خارج مى گرداند.3

·    گفت : خدمت حضرت صادق (علیه السلام) عرض كردم : فلان مرد بر مزار پدر، خويشان ، دوستان و ديگران رفته ، آيا اين كار به مردگان فايده اى مى رساند؟ حضرت فرمودند: بلى اين كه انسان به زيارت آنها برود [و دعا كند] باعث خوشحالى و سرور آنها مى شود، همان گونه كه وقتى زنده اى به زيارت انسان زنده ديگر مى رود و براى او هديه مى برد.4

ادامه »