زندگی به سبک نهج البلاغه

 *درس اول*

 ” وای بر عالِمِ جاهل!”
در خطبه اول *نهج البلاغه* بند۴ درباره فلسفه ارسال رسولان الهی آمده ” لیُثیروا لَهم دَفائنَ العقولِ” یعنی تا عقلهای دفن شده در زیر جهالت و ضلالت و عصبیت کور را نورانی و آشکار کنند.

عقل چیزی است که انسان را از افراط و تفریط حفظ می کند. لذا حضرت در حکمت ۷۰ فرمودند:” جاهل را نمی بینی مگر اینکه یا در حال افراط است یا در حال تفریط”

*اکنون به سه مساله در این رابطه دقت کنید*

1. عالم بودن مهمتر است یا عاقل بودن؟
جواب: عاقل بودن؛ زیرا حضرت در حکمت ۱۰۷ فرمود:” رُبَّ عالمِِ قد قَتَلَه جَهلُه و عِلمُه معه لایَنفَعُه: چه بسا عالمی که جهلش او را کشت و با وجود علمی که داشت از آن سودی نبُرد!”
 پس ممکنه کسی علامه باشد و بی عقل و در مقابل کسی بیسواد باشد و عاقل!

2. *اعتدال در مقابل افراط و تفریط، چه نشانه هایی دارد*؟

ممکنه هرکسی از ظن خود اعتدال را تعریف کند تا خودش را میانه رو بداند ولی باید دانست اعتدال آنجاست که امر و رضای خداوند و قرآن و عترت است.

” و کذلک جعلناکم امهّ وسطاً لتکونوا شهدآء علی الناس” (سوره بقره / ۱۴۳)
” ما گروه میانه ایم آن که جلو زده باید به ما برگردد و آنکه عقب مانده باید به ما برسد.” (حکمت ۱۰۹)

بعضیها خیال می کنند اگر کمی مومن باشند و کمی همرنگ جماعت امروزی، میانه رو هستند.
غافل از اینکه این خصلت منافقان است نه اعتدال!
چادر سر می کنند ولی به هر قیمتی میخوان تبرج و جلوه گری هم داشته باشند، از آرایش، نمایش زیورآلات، تنگ پوشی نمایان، صدای پاشنه کفش، ادکلن جذاب و…

هم محرّم خونه شون روضه میگیرند و نذری میدهندو هم تو عروسیها و مهمونیها اختلاط و رقص و آواز و ولخرجی و … را لازم می دانند. بعد به این سبک زندگی میگویند “معتدل”

3⃣ *آثار و نشانه های زندگی عاقلانه*
۱. سخن کمتر زندگی بهتر *(حکمت ۷۱)*
۲. سخن کمتر، حیاء و ورع بیشتر در نتیجه قلب زنده تر *(حکمت ۳۴۹)*
۳. موعظه پذیری *(نامه ۳۱ )*
۴. رازداری *(حکمت ۶)*
۵. حفظ تجارب *( نامه ۳۱)*
۶. برترین ثروت *( حکمت ۳۸)*
۷. خیرخواه بی کلک *( حکمت ۲۸۱)*
۸. قاتلِ هوای نفس *( حکمت ۴۲۴)*
۹. دوستی با مردم *( حکمت ۱۴۲)*
۱۰. عامل نجات *( حکمت ۴۰۷)*

حجت الاسلام مهدوی ارفع/نهضت جهانی نهج البلاغه خوانی

ادامه دارد….

سلام و درود خداوند بر تو ای امام مهربانی ها  *سلام بر تو ؛ آنگاه که انسانیت را پاس داشتی  * سپاس تو را که به انسان کرامت بخشیدی و به بلندایش رساندی * سلام و درود بر تو که مهربانیت بر من سایه افکنده است و مرا به خود می خواند ؛ تا با مومنان مهربان باشم و انسان ها را دوست بدارم *

با تو عهد می بندم که اخلاق نیکو داشته باشم و جامعه را با رفتارم ، سرشار از مهربانی گردانم ، آن گونه که مرا بدان فرمان دادی * عهد مرا بپذیر در فریاد رسی به بیچارگان و برآوردن آرزوی آرزومندان * با تو پیمان می بندم که به یاری حاجتمندان بشتابم آن گاه که در پی برآوردن نیاز خویشند * مبادا که مومنی را خوار و کوچک دانم و به سبب تنگدستی حقیرش شمارم * وای بر من اگر در این امر کوتاهی بورزم * عهد می بندم آنگاه که به نیکان و پارسایان امتت رسیدم در برابرشان فروتنی بورزم * دوستانتان را دوست بدارم و با آنان مهربانی پیشه کنم * پیمانم را بپذیر که پس از انجام واجبات شادی و شادساختن مومنان را سرلوحه رفتر خویش سازم و اندوه از دل آنان بزدایم و مبادا که به مومنی آزار رسانم و او را اندوهگین سازم*

مهربانی با پدر و مادر را هرگز از یاد نخواهم برد * گشاده رویی را به خانواده ام هدیه خواهم داد تا تو را خشنود سازم *با همسر و فرزندانم با مهر و عطوفتی که از تو آموخته ام رفتار خواهم کرد ، تا شیرینی ولایت ومحبت تو در جان آنان نشیند *

با تو عهد می بندم صله رحم را از یاد نبرم و رسیدگی به خویشاوندان را در زندگیم جاری سازم و مبادا که خویشاوندی را آزار رسانم و او را رنجور سازم * دوستی ام را با تو به وسیله دوستی و مهربانی با همسایگانم و پرهیز از آزار و اذیت آنان استوار خواهم ساخت *

پیمان می بندم که اگر عهد مهربانم را با کسی شکستم ، با هدیه ای دوباره آن را استوار سازم و هدیه دادن را از یاد نبرم تا کینه ها را از دل ها بزدایم*

یاریم کن هرگز سخنی ناشایست نگویم تا نیکی گفتار و بیانم ؛ نشانه ارادتم به تو باشد *

مهربان من ! عهد و پیمانم را بپذیر و استواریم بیاموز تا بر عهد خویش بمانم ؛ و با این عهد جاودان به پابوست بیایم و زیارتت را گواه این میثاق قرار دهم*

یادمان جشن های مردمی و بین المللی زیر سایه خورشید

راه شناخت خیر حقیقی

 از امیرالمؤمنین علیه السلام پرسيدند “خير” چيست فرمود :

خوبى آن نيست كه مال و فرزندت بسيار شود، بلكه خير آن است كه دانش تو فراوان و بردبارى تو بزرگ و گران مقدار باشد

و در پرستش پروردگار در ميان مردم سر فراز باشى،

پس اگر كار نيكى انجام دهى شكر خدا به جا آورى و اگر بد كردى از خدا آمرزش خواهى.

در دنيا جز براى دو كس خير نيست. يكى گناهكارى كه با توبه جبران كند و ديگر نيكوكارى كه در كارهاى نيكو شتاب ورزد.

نهج البلاغه‌ ، حکمت ۹۴

عَنْ الامام عَلىٍّ عليه السلام

ألْأدَبُ هُوَ لِقاحُ الْعَقْلِ وَ ذَكاءُ الْقَلْبِ وَ زينَةُ الْلِّسانِ وَ دَليلُ الرَّجُلِ عَلى مَكارِمِ الْأخْلاقِ وَ مَا الاْءنْسانُ لَوْلا الْأدَبِ إلاّ بَهيمَةٌ، لِلّهِ دَرِّ الْأدَبِ، إنَّهُ يَسُودُ غَيْرَالسَّيِّدِ، فَاطْلُبْهُ وَ اكْسِبْهُ تَكْتَسِبُ الْقَدْرَ وَ الْمالَ…

ادب، مايه بارورى عقل و تزكيه قلب و زينت زبان و راهنماى انسان به اخلاق پسنديده است، اگر ادب همراه انسان نباشد او حيوانى رها شده بيش نيست، خداوند به ادب خير دهد كوچك را آقايى مى بخشد، پس در جستجوى ادب باش تا شخصيت وثروت بدست آورى…

اعلام الدین، ص84

چند نصیحت اخلاقی از علامه حسن زاده آملی

خلوت شب را از دست مده و به حقیقت بگو الهی آمدم تا کامروا گردی، سخن و خوراک و خواب باید به قدر ضرورت باشد «کلوا واشربوا و لاتسرفوا» با عهد الله که قرآن مجید است هر روز تجدید عهد کن. صمیمانه دست توسل به دامان پیغمبر و آلش دراز کن که آن خوبان خدا وسایط فیض اند «اللهم صل علی محمد و آل محمد»

نمی گویم مقدس نباش ولی مقدس عاقل باشد. بسی مباش که سخریه این و آن می شوی. فرزانه باش خویشتن را تفویض به حق کن و او را وکیل بگیر که تواناتر و داناتر و با وفاتر و مهربان تر و پاینده تر از او نخواهی یافت «حسبنا الله نعم الوکیل»

سوره مبارکه اخلاص را بر زبان داشته باش و با خلق خدا مهربان باش. از سخنان ناهنجار اگر چه به مزاح باشد بر حذر باش. خلاف مگو اگر چه به مطایبت باشد. از قسم خوردن اگر چه به راست باشد احتراز کن.

چو ایستاده ای افتاده گیر. تا می توانی نماز را در وقت به جا آور. تجارتت را مغتنم بشمار که انسان بیکار از دنیا و آخرت از هر دو می ماند. داد وستد مانع بندگی نیست رجال لاتلهیهم تجاره و لابیع.

در شگفتم از کسی که گمشده خود را می جوید و خودش را گم کرده و نمی جوید. در شگفتم از کسی که جاهل به خود است چگونه می خواهد عارف به ربش شود غایت معرفت این است که آدمی خود را بشناسد؛ کسی که از خود آگاهی ندارد چگونه از دیگری آگاهی می یابد.

خودشناسی سودمندترین خود شناسایی ها است؛ کسی که نفس خود را نشناسد آن را مهمل می گذارد. هرکس نفس خود را شناخت با آن مجاهده می کند و هرکس خود را شناخت پروردگارش را شناخت.

تبیان