در روایتی از رسول خدا صلّی‌الله‌علیه‌وآله  آمده است: خواب مؤمن یک جزء از ۴۶ جزء نبوت است.[۱] مرحوم فیض کاشانی قدس‌سره معنای لطیفی برای این ‌روایت فرموده ‌است؛ ایشان می‌‌‌فرماید:

تمام امور، در شش‌ماه اول در خواب به رسول خدا صلّی‌الله‌علیه‌وآله ارائه می‌‌‌شد. بعد از شش‌ماه و طی ۲۳ سال ـ از چهل‌سالگی تا ۶۳ سالگی ـ بر ایشان وحی نازل می‌‌‌شد. شش‌ماه نسبت به ۲۳ سال، یک‌چهل‌وششم است.[۲]

با توجه به این‌مطالب، مؤمن هم در این یک‌چهل‌وششم راه دارد؛ یعنی می‌تواند قضایا را در خواب، به طور صحیح ببیند. البته دیدن این امور در خواب، مقدماتی دقیق لازم دارد. عالم خواب، عالم اختیار نیست. مقدمات خواب صحیح، پاک و زلال‌بودن تمام افکار انسان است.

افکار ناشایست و اشتغال به معصیت، راه ورود ملائکه را مخدوش می‌‌‌کند و راه القاء شیطان را باز می‌نماید؛ یعنی شیطان، حق را با باطل مخلوط می‌کند و آن را به مؤمن القاء می‌نماید؛ مثلا اگر مؤمنی دچار دروغ‌گویی شد یا اگر لقمه حرام یا شبهه‌ناک خورد، تمثلاتش که باید موجب القاء یک معرفت معنوی باشد، یکدست و زلال نیست و چه بسا شیاطین هم در آن رخنه می‌کنند؛‌ لذا خواب‌‌‌های او قابل اعتماد و اعتبار نیست؛ ولی اگر مؤمن، با مقدماتی صحیح وارد شد، معارف زلال و ناب، نصیبش می‌‌‌شود.

[۱]. عَنْ عُبَادَهَ بْنِ الصَّامِتِ أَنَّ النَّبِیَّ صلی الله علیه و آله قَالَ: رُؤْیَا الْمُؤْمِنِ‌‌‌ جُزْءٌ مِنْ سِتَّهٍ وَ أَرْبَعِینَ‌‌‌ جُزْءاً مِنَ النُّبُوَّه(بحار، ج۵۸، ص۱۹۲).

[۲]. وافی، ج۲، ص۷۵.

حجت الاسلام والمسلمین حاج شیخ جعفر ناصری