حضرت والد[آیت الله ناصری حفظه‌الله] می‏ فرمودند: مدرسه آخوند در نجف یک متولّی داشت که به طلبه ‏ها بسیار سخت می ‏گرفت. آن زمان، برق خیلی کم بود. روزی یکی از طلبه‌ها چراغ اتاقش را روشن می‏ گذارد و می ‏رود. متولّی خیلی ناراحت می‏ شود و شروع به داد و بیداد می‏ کند و به آن طلبه می‌ گوید: چرا چراغ اتاق را روشن گذاشتی و رفتی؟ آن طلبه هم جرأت نمی‏ کند حرفی بزند؛ امّا به اتاق می‌رود و چراغ را روشن می ‏گذارد و می ‏خوابد تا متولّی را مثلاً اذیت کند.

او در خواب، امام زمان علیه‌السلام را می ‏بیند و حضرت می‏ فرمایند: چراغ را چرا روشن گذاشتی؟ می‏ گوید: آقا من چهل هفته مسجد سهله آمدم و شما را ندیدم! می‌ فرمایند: چراغ را چرا روشن گذاشتی؟ می‌ گوید: آقا چقدر من سهله آمدم، گریه کردم، نماز خواندم؛ امّا شما را ندیدم. حضرت دوباره فرمودند: ما شما را آن‌جا ندیدیم، چراغ را چرا روشن گذاشتی؟   

عالم باطن، غیر از جسم و ظاهر است. حضور  و محضر لازم است. گویا غیر از حضور جسمی، محضر می ‏خواهد؛ یعنی درک و توجه لازم است. بعید است که حتی یکی از جمکران‏ رفتن‌ها بی‏ جواب بماند؛ ولی باید حضور و محضر باشد.

این‌که فرمودند: شما یک قدم بیایید ما ده قدم می ‏آییم،[۱] صدق است. اگر انسان، در تشرفات نگاه کند، می ‎بیند که اکثر تشرفات برای افرادِ ساده و باگذشت است.

گاهی هم یک زاویه ‏ای از این ساد‌گی یک نوع بُلهی هست از نظر مردم که در روایت آمده است: اکثر اهل بهشت را بُلَها تشکیل می‌ دهند.[۲]

یکی از دوستان می ‏گفت: یک پیرمرد سیدی از اطراف‏ نائین بود که ما مزرعه‏ مان را به او داده بودیم. زمانی که تقسیم اراضی شد، او خم به ابرویش نیامد. آن زمان کشاورزها فقری را که تحمل کرده بودند، در تقسیم اراضی جبران می‌ کردند و زمین ارباب خود را می‌ گرفتند. دوست ما می‌ گفت: این سید که بسیار پاک و زلال بود، یک سفر با چند نفر به مکه می‏ رود. همراهان او شبی او را با ماشین به حرم می‌ برند و آن شب در حرم، گم می‏ شود. گویی منزلشان هم دور بوده است.

آن سید همیشه می‌ گفته: اگر امام زمان علیه‌السلام را ببینم دو سؤال از آن حضرت می‌ پرسم؛ یکی این‌ که آیا من سید هستم یا نه؟ و دیگر این‌که حج امسال من قبول شده یا نه؟

آن شب، او گم می‏ شود. آن زمان، هنوز برق نبوده است؛ لذا کم کم چراغ‏های مسجدالحرام را خاموش می‌ کنند. او گوشه‏ا ی از مسجدالحرام با حالت تحیّر نشسته بوده که می‏ بیند آقایی جلویش ایستاده است. آقا در همان ملاقات اول فرمودند: حاج سید حسن! سلام علیکم. او بی سواد بوده؛ ولی می‏ گوید: به نظرم آمد که هر دو سؤالم در این خطاب جواب داده شد.[۳] بعد فرمودند: چرا نشسته ‏ای؟ گفتم: گم شده‏ ام. فرمودند: بلند شو تا تو را به خانه‌ات ببرم.

این یک نمونه از انسان‌های ساده و بی آلایش است.

———————————————————————————————–

[۱]. وَ مِنْ ذَلِکَ قَوْلُهُ عَلَیْهِ الصَّلَاهُ وَ السَّلَامُ: «مَنْ تَقَرَّبَ إِلَى اللَّهِ شِبْراً تَقَرَّبَ إِلَیْهِ ذِرَاعاً، وَ مَنْ تَقَرَّبَ إِلَى اللَّهِ ذِرَاعاً تَقَرَّبَ إِلَیْهِ بَاعاً، وَ مَنْ أَقْبَلَ إِلَى اللَّهِ مَاشِیاً أَقْبَلَ اللَّهُ إِلَیْهِ مُهَرْوِلًا» (المجازات النبویه ؛ ص۳۳۷)

[۲]. أکثر أهل‏ الجنه البله؛ بدرستى که بیشترین أهل بهشت ابلهان باشند.‏ (أمالی المرتضى ؛ ج‏۲ ؛ ص۴۵۳) توضیح: قیل: هم الذین غلبت علیهم سلامه الصدور و حسن الظنّ بالناس؛ لأنّهم أغفلوا أمر دنیاهم فجهلوا حِذْق التصرّف فیها و أقبلوا على آخرتهم فشغلوا أنفسهم بها، فاستحقّوا أن یکونوا أکثر أهل‏ الجنّه، فأمّا الأبله- و هو الذی لا عقل له- فغیر مراد فی الحدیث»؛ گفته شده ابله در روایت به معنای کسانی هستند که سلامت صدور و حسن ظن به مردم در آن ها غالب باشد؛ زیرا آنها در امر دنیایشان غافل شدند و به آخرت رو آوردند، پس مستحق این شدند که اکثر اهل بهشت از این ها باشند و اما ابله به معنای بی عقل، در این روایت مراد نیست. (النهایه، ج ۱، ص ۱۵۵ (بله))

[۳]. حضرت به او فرمودند: «حاج سید حسن»؛ یعنی هم حج تو قبول شده است و هم تو سید هستی!

بنیاد علمی فرهنگی هاد/حجت الاسلام و المسلمین حاج شیخ جعفر ناصری